W dniu 19.02.2018 Marta Zięba-Szklarska (ŚWIAT KADR – EFFP Polska) wzięła udział w spotkaniu warsztatowym w Ambasadzie Wielkiej Brytanii. Spotkanie dotyczyło rozwiązań, na których wzorowała się Polska w trakcie przygotowywania projektu ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Był to bardzo ciekawy warsztat praktyczno-konsultacyjny w zakresie wdrażania PPK oraz wykorzystania narzędzi FinTech w sprawnym rozliczeniu składek na PPK.
15 lutego 2018 r. Ministerstwo Finansów przekazało projekt ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK) do konsultacji społecznych, uzgodnień międzyresortowych i Rady Dialogu Społecznego, gdzie przedstawiciele pracodawców, związkowców i rządu rozpoczną konsultacje nowych rozwiązań.
Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) to dobrowolny i w pełni prywatny system długoterminowego oszczędzania, który podniesie bezpieczeństwo finansowe Polaków. PPK są elementem Programu Budowy Kapitału, zapowiedzianego w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. Program ma być skierowany do ponad 11 milionów pracowników (wszystkie osoby opłacające składki na ubezpieczenia społeczne – umowy ze stosunku o prace oraz umowy zlecenia zwane tu ogólnie pracownikami).
Przewidywana w projekcie ustawy wysokość i struktura składek oraz zachęt fiskalnych w ramach PPK ma kształtować się następująco:
- składka powitalna, jednorazowa ze strony państwa – 250 zł,
- dopłata roczna ze strony państwa – 240 zł,
- składka podstawowa pracodawcy – 1,5% PWS
- składka dodatkowa pracodawcy – do 2,5% PWS
- składka podstawowa pracownika – 2,0% PWS
- składka dodatkowa pracownika – do 2,0% PWS
Projekt ustawy zakłada, że nowe rozwiązania będą wprowadzane etapami:
- 01.01.2019 – powyżej 250 pracowników (Umowy ze stosunku pracy i umowy zlecenia)
- 01.07.2019 – 50 do 249 pracowników
- 01.01.2020 – 20 do 49 pracowników
- 01.07.2020 – od 1 do 19 pracowników
Instytucjami obsługującymi PPK będą Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI – aktualnie w Polsce są 63 fundusze spełniające warunki).
Podsumowanie i wnioski po dzisiejszym spotkaniu:
- Analiza światowych problemów demograficznych jasno wskazuje, że tego typu programy będą stosowane powszechnie, aktualnie kraje zachodnie je wdrożyły, kolejne kraje są w trakcie przygotowywania projektów
- Program ma być skierowany do ponad 11 milionów pracowników (wszystkie osoby opłacające składki na ubezpieczenia społeczne – umowy ze stosunku o prace oraz umowy zlecenia zwane tu ogólnie pracownikami w tym również osoby krótkotrwale pracujące np. część cudzoziemców, expatów itp) – zatem osoby przebywające na L4, macierzyńskie, studenci itp. nie będą mieli za ten czas odprowadzanych/potrącanych z wynagrodzenia składek.
- EMERYTURA PAŃSTWOWA na potrzeby opieki medycznej, minimum egzystencji
- EMERYTURA PRYWATNA na potrzeby utrzymania założonego standardu życia po zakończeniu pracy (może być realizowana w ramach PPK, PPE, IKE, IKZE oraz innych prywatnych inwestycji/oszczędności itp. – wszystkie te narzędzia planowania emerytury mogą być stosowane równolegle)
- Planowanie Finansów Osobistych w tym planowanie emerytalne – niezbędne do prawidłowego zapewnienia sobie przyszłości na emeryturze
- SMART PENSION – w Anglii funkcjonuje operator deklaracji na PPK, płatności i monitoringu kont PPK (bardzo dobrze przygotowany integrator danych i zarządzania danymi) – w Polsce najprawdopodobniej tez będzie konieczne takie narzędzie dla działów kadrowo-płacowych czy dla Biur Rachunkowych/Centrów BBO/Payroll – i tu pytanie czy będzie to zewnętrzny operator jak SMART PENSION czy zapewnia to nam systemy kadrowo-płacowe (COMARCH, SAP, ENOVA, 2RPŁATNIK, ASSECCO itp.)
- Automatyczny zapisz użytkowników PPK – każda osoba będzie zapisana z urzędu, ale ma prawo zrezygnować (o rezygnacji decyduje konkretne oświadczenie, złożone w odpowiednim terminie)
- Łączna minimalna odprowadzana składka (pracodawcy i pracownika) może zatem wynieść minimalnie 3,5%, a maksymalna 8% (o wysokości składek dodatkowych decyduje pracownik i pracodawca – np. w ramach programu motywacyjnego, regulaminu itp.)
- Agencje Zatrudnienia – na tę chwilę nie jest jeszcze rozwiązany problem czy Agencja decyduje o tym samodzielnie jako firma zatrudniająca czy ma zastosować składki oraz TFI wskazane i zgodne z wytycznymi pracodawcy użytkownika (co do zasady tak nakazuje ustawa o pracy tymczasowej), ale w tym zakresie nie ma jeszcze szczegółowego rozwiązania
- Pracodawca – czy będzie mógł współpracować z kilkoma TFI czy tylko z jednym – kwestia do ustalenia jeszcze (model brytyjski zakłada, że może z kilkoma) – kwestia ważna do ustalenia ale wynikająca z funkcjonowania Agencji Zatrudnienia, które powinny mieć prawo współpracy z TFI, z którymi współpracuje Pracodawca Użytkownik.
- Składki odprowadzane przez pracownika rozliczane będą z wynagrodzenia netto, będą odliczane od PWS do wyliczenia składek na ubezpieczania społeczne i zdrowotne.
- TFI wybiera Pracodawca (Pracodawca Użytkownik) a nie Pracownik. Profil inwestycyjny TFI będzie zróżnicowany.
- Jedno TFI nie będzie mogło mieć udziału w rynku większego niż 15% a maksymalna opłata za zarządzanie aktywami może wynieść 0,6%
- TFI będą miały określony zakres reklamowania się oraz będzie zakaz wynagradzania za wtórną akwizycję (zły przykład z 1999 -2004 roku i akwizycji na rzecz OFE)
- Po wejściu przepisów – pracodawcy będą mieli 6 miesięcy na wybór TFI, jeżeli nie wybiorą zostanie podpisana automatycznie umowa z TFI PFR
- Pracodawca może zrezygnować z PPK, ale w to miejsce musi mieć PPE.
- Jeżeli osoba będzie posiadała dwóch pracodawców - składki na PPK będzie odprowadzać do większej ilości TFI, jeżeli każdy z pracodawców będzie współpracował z innym TFI – w takim przypadku osoba jednak powinna mieć wybór na które TFI się zdecydować i trzymać środki w jednym miejscu gdyby chciała
- Pracodawca będzie odprowadzał jedną składkę do danego TFI, które według odpowiedniej deklaracji będzie dystrybuowała środki na konta konkretnych uzytkoników.
- Środki zgormadzone w TFI na rachunku PPK – przechodzą zgodnie z zatrudnieniem – jeżeli pracodawca A współpracuje z TFI A, i jest zmiana zatrudnienia na Pracodawcę B to środki z automatu przechodzą na TFI B – pracownik ma prawo zatrzymać środki w poprzednim TFI a Pracodawca B musi mu to umożliwić i rozliczać go w innym TFI – zatem możliwość posiadania kilku TFI jest raczej konieczna, jeżeli system ma działać
- Środki zgromadzone na PPK – są środkami prywatnymi – podlegają w pełni dziedziczeniu. Środkami można dysponować w każdym czasie przy czym:
- tylko wypłata po 60 roku życia umożliwia nie odprowadzanie podatku Belki - przy założeniu wypłaty 25% po przejściu na emeryturę i rozłożenia pozostałych 75% na minimum 120 rat.
- W innych przypadkach środki zgromadzone na rachunku PPK podlegają opodatkowaniu 32% (czyli zbyt wczesne wyjęcie środków jest bardzo kosztowne – ale ta konstrukcja jest uzasadniona przy założeniu, że maja być to środki na emeryturę a nie operacyjne)
- Działalności Gospodarcze nie są objęte przepisami o PPK, ale maja możliwość skorzystania z IKZE do wyższej wartości (o 50%) czyli do kwoty rocznych wpłat w wysokości 7500 zł i skorzystać z ulgi podatkowej)
- Ochrona Danych Osobowych – w kontekście nowych przepisów RODO czyli jak to będzie w rzeczywiści wyglądało i jakie będą potrzebne dokumenty aby zapewnić właściwą ochronę danych
- Integracja systemów – TFI, CRM, SYSTEMÓW KADROWO-PŁACOWYCH itp. – tematy do wypracowania w trakcie przygotowywania się do wdrożenia PPK.